تحولات لبنان و فلسطین

۱۲ آذر ۱۴۰۲ - ۰۷:۵۱
کد خبر: 941914

طوفان‌الاقصی و کلاف پیچیده روابط در منطقه

طاهره کنعانی، پژوهشگر و دکترای علومی سیاسی

عملیات ۷ اکتبر ۲۰۲۳ با حمله غافلگیرانه مقاومت فلسطین علیه رژیم صهیونیستی آغاز شد و به لحاظ وسعت و دامنه تلفات، قابل مقایسه با جنگ‌های سابق مقاومت فلسطین و سایر نیروهای فلسطینی با رژیم صهیونیستی نیست.

محمد الضیف اعلام کرد این حمله در پاسخ به محاصره ۱۶ ساله غزه، حملات رژیم صهیونیستی به داخل شهرهای کرانه باختری، خشونت در مسجدالاقصی و افزایش حملات شهرک‌نشینان به فلسطینی‌ها انجام شده است. 

علاوه بر گستره و حجم عملیات، آنچه حمله اخیر مقاومت فلسطین را متمایز می‌کند، موقعیت زمانی حساسی است که این عملیات در آن انجام گرفته است.

در عرصه بین‌الملل آنچه در سال‌های اخیر اهمیت بسیار یافته، رقابت چین و آمریکا و نگرانی آمریکا از قدرت گرفتن چین به‌خصوص در عرصه فناوری‌های پیشرفته و احتمال تصرف تایوان توسط چین و کنترل فناوری پیشرفته این کشور در صنایع نیمه‌هادی است.

دولت بایدن سعی کرد چین، کانون اصلی توجه دولت آمریکا باشد. اما حمله مقاومت فلسطین موجب شد، با توجه به اهمیت حیاتی رژیم صهیونیستی برای آمریکا، آن را در اولویت سیاست خارجی‌اش قرار دهد. ارسال دو ناو هواپیمابر به این منطقه و سیل کمک‌های تسلیحاتی و مالی به رژیم صهیونیستی نشان از بازگشت توجهات آمریکا به خاورمیانه دارد که در درازمدت به نفع چین خواهد بود.

از طرفی در اروپا جنگ اوکراین و روسیه جریان دارد. آمریکا و متحدانش کمک‌های مالی و تسلیحاتی زیادی را به اوکراین ارسال کرده‌اند تا مانع شکست این کشور شوند و روسیه را تضعیف کنند؛ و از اقدام مشابه علیه کشورهای دیگر بازدارند. اما باوجود حمایت گسترده آمریکا و متحدانش ارتش اوکراین نتوانست موفق شود و زمین‌های خود را از روس‌ها باز پس گیرد و شرایط جنگ به تدریج به نفع روس‌ها در حال تغییر است.

در شرایطی که اوکراین برای ادامه جنگ به‌شدت به کمک‌های تسلیحاتی و مالی غرب نیازمند است، به نظر می‌رسد حمله مقاومت فلسطین، توجهات غرب را از اوکراین به رژیم  صهیونیستی معطوف کرده و بخش زیادی از تسلیحات و کمک‌ها به جای اوکراین به رژیم صهیونیستی سرازیر شده است. این فرایند عملاً به تضعیف اوکراین و تقویت موضع روس‌ها منجر شده و بر سرنوشت جنگ تأثیر خواهد گذاشت. باید توجه داشت در شرایط فعلی یک پنجم خاک اوکراین در تصرف روسیه است و قطع و یا کاهش کمک‌های تسلیحاتی و مالی غرب می‌تواند اوکراین را مجبور به صلح کند.

در خاورمیانه هم حمله مقاومت فلسطین تأثیرات زیادی داشته است. در سال‌های اخیر سیاست آمریکا در خاورمیانه بر ایجاد یک جبهه متحد عربی- صهیونیستی علیه جمهوری اسلامی ایران و نیروهای مقاومت و تلاش برای نزدیکی اعراب و رژیم صهیونیستی متمرکز شده بود. طرح ابراهیم که به اعراب در ازای صلح با رژیم صهیونیستی تضمین‌های اقتصادی و امنیتی اعطا می‌کرد، یکی از جلوه‌های این تلاش به شمار می‌رفت.

آمریکا همچنین تلاش زیادی داشت عربستان را به رژیم صهیونیستی نزدیک و روابط عادی میان این دو کشور ایجاد کند. از سوی دیگر غرب و آمریکا با بزرگ کردن تهدید جمهوری اسلامی ایران موفق شده بودند دشمنی با جمهوری اسلامی ایران را به جای رژیم صهیونیستی، به کانون اتحاد اعراب تبدیل کنند و نظم نوین خاورمیانه علیه جمهوری اسلامی ایران و جبهه مقاومت را به تدریج شکل دهند.

عملیات مقاومت فلسطین، مسئله فلسطین را در صدر توجهات قرار داد و عادی سازی روابط با رژیم صهیونیستی را حداقل در کوتاه مدت ناممکن ساخت و نظم مورد نظر آمریکا را مختل کرد.

طوفان‌الاقصی، آتش نفرت از اسرائیل را دوباره در میان ملت‌های عرب شعله‌ور کرد و حاکمان عرب را برای عادی‌سازی روابط با رژیم صهیونیستی دچار مشکل کرد.

در مجموع عملیات مقاومت فلسطین دریک برهه تاریخی خاص انجام گرفت و به دلیل همین شرایط بین‌المللی و منطقه‌ای، تأثیرات عمیقی بر جای خواهد گذاشت.

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.